Op 1 september vergaderde de raadscommissie Kunst, Diversiteit en Democratisering van de gemeente Amsterdam over het initiatiefvoorstel Hup, lokale lobby uit 2019. Stichting Lobby Lokaal gaf tijdens het inspreekmoment nog een aantal punten mee voor de discussie:
Geachte raadsleden, geachte wethouder,
Graag spreek ik in op het punt Hup lokale lobby. In 2019 pleitte ik in uw commissie voor een burgerlobbyistvriendelijke stad en ik ben dan ook erg blij om te zien dat er vandaag een initiatiefvoorstel voorligt dat daar aan bij kan dragen. Ik zou u graag drie punten mee willen geven voor de bespreking van het initiatiefvoorstel.
Punt 1: Burgerlobby is iets anders dan burgerparticipatie.
Ik ben heel blij dat de gemeenteraad en het college de term burgerlobby omarmen. Het verschil tussen lobby en burgerlobby wordt duidelijk toegelicht in de bestuurlijke reactie, maar het verschil tussen burgerlobby en participatie niet. De termen worden vervolgens te makkelijk op één hoop gegooid.
Bij participatie bepaalt het college de lijntjes van het beleid waarbinnen burgers mogen kleuren. Bij lobby gaat het vaak om het agenderen van nieuw beleid, of het lijnrecht ingaan tegen collegebeleid. Dat vraagt dus ook om andere acties van de gemeente.
Dat brengt mij gelijk bij punt 2: Voor een goede burgerlobby geldt kennis is macht.
Burgers moeten makkelijk kunnen vinden wat het beleid is, wie erover gaat, wat er in het verleden over gezegd is en wanneer het besproken wordt. Met respect: het informatiesysteem van de gemeente Amsterdam is ronduit slecht. Het is bijvoorbeeld volstrekt ondoorzoekbaar. Vraag uw wethouder of presidium om dit te verbeteren. Zij kunnen daarbij een voorbeeld nemen aan de zoeksystemen van de Eerste en de Tweede Kamer.
Punt 3: Experimenteer met de lobbyparagraaf.
Het college geeft aan dat een lobbyparagraaf leidt tot een enorme bureaucratische druk waarvan de vraag is in hoeverre het informatie oplevert. Ik ben daar niet gelijk van overtuigd en vind dit een te makkelijk antwoord waarbij praktische redenen gebruikt worden om de status quo te handhaven. Dat terwijl het belang van het inzichtelijk maken van de belangenafweging groot is.
Samen met de UvA hebben we net onderzoek gedaan naar het effect van het faciliteren van burgerlobby op het vertrouwen van burgers in de democratie. Daaruit blijkt dat het vertrouwen groeit wanneer de gemeente luistert naar de inspraak of tegenspraak van burgers. Dit effect is zelfs te zien onder burgers die het niet eens zijn met de uiteindelijke beleidskeuze van de gemeente.
Dus: Leg de lobbyparagraaf niet zomaar naast u neer. Experimenteer, bijvoorbeeld door een alinea in de participatieparagraaf toe te voegen waarin u aangeeft wat de gemeente heeft gedaan met de bijdragen van burgers en andere belangenbehartigers.
Tot slot, ik ben blij dat Amsterdam naast een voorloper op het gebied van burgerparticipatie nu ook een voorloper wordt op het gebied van burgerlobby. Ik kijk uit naar de behandeling van het voorstel en beantwoord natuurlijk graag vragen als u die heeft.