Moties, amendementen, schriftelijke vragen… welkom in de wonderlijke wereld van de lokale politiek. Een raadslid heeft honderd-en-een manieren om politieke impact te maken. Wat moet jij hierover weten als (burger)lobbyist? Maarten Koning geeft in een drietal blogs tips over hoe je effectief kan lobbyen op lokaal niveau. Dit is deel 2 – over het belang van een moderne benadering.
Huilen met de pet op
‘Raadsinformatiebijeenkomsten’ heten ze in Utrecht – in iedere gemeente heten ze weer anders en worden ze anders georganiseerd, maar ze komen op hetzelfde neer. Het zijn nuttige bijeenkomsten om informatie over een actuele kwestie te krijgen en om de belangen van inwoners en organisaties in kaart te kunnen brengen. Als raadslid is dat immers je dagelijkse werk: belangen afwegen en besluiten nemen in het ‘algemeen belang van de stad’.
Toch word ik soms moedeloos van deze overleggen in stoffige achterafzaaltjes in het Stadhuis. Deze ‘raadsinformatiebijeenkomsten’ zijn zo hopeloos ouderwets. Dit soort bijeenkomsten stamt nog uit de tijd waarin ‘de raad het voor het zeggen had’. Mijn ideaal is nu juist dat Utrechtse inwoners, organisaties en bedrijven zelf meer zeggenschap krijgen over hun stad – en dat zij de belangenafwegingen die daarbij horen daarin meenemen.
De belangstelling voor de bijeenkomsten is bovendien laag. Het zijn vaak de usual suspects die komen opdagen. Onze achterban (partijleden) weet ons wel te vinden, alleen is slechts 2 procent van alle Nederlanders lid van een politieke partij. Van die andere 98 procent weten veel mensen maar weinig over hoe hun politieke vertegenwoordiging werkt en hoezeer een raadslid eigenlijk benaderbaar is. Het is juist die groep die we als raadsleden willen bereiken en horen!
De bijeenkomsten zijn verder weinig interactief; raadsleden laten zich informeren, maar mogen niet in discussie met de aanwezige ambtenaren en belanghebbenden (want ‘politiek debat’ hoort thuis in de raadsvergaderingen). Voor insprekers is het dus meer een spreekbeurt: kort verhaal halen en dan aan het einde de kans voor raadsleden om één vraag te stellen.
Nu is zo’n raadsinformatiebijeenkomst slechts een van vele middelen om in gesprek te gaan ‘met de stad’. Gelukkig maar. In Utrecht zijn we bovendien altijd op zoek naar nieuwe manieren om inwoners bij de besluitvorming te betrekken. Daarbij is het vooral belangrijk dat de gemeente een gelijkwaardige partner is en niet alleen maar regels oplegt. Daar wil ik me in de komende vier jaar verder voor in gaan zetten!
Wees bij de tijd
De les voor jou als lokale lobbyist? Kies voor een moderne benadering van jouw ‘lokale lobby-issue’:
1) Laat zien dat je organisatie midden in de samenleving staat en dat je de belangen begrijpt op basis waarvan een lokale politicus besluiten moet nemen.
2) Laat zien dat jouw organisatie uitstekend weet wat er nodig is om een probleem op te lossen en dat jij een gelijkwaardige partner bent van de gemeente.
3) Werk samen, ook met organisaties die misschien tegengestelde belangen hebben.
4) Ga van de ‘gebaande paden’ af en presenteer jouw lobbybelang op een creatieve manier. Niet tijdens zo’n suffe raadsinformatiebijeenkomst maar bijvoorbeeld tijdens een werkbezoek of door een raadslid een paar uur ‘mee te laten lopen’.
5) Betrek je eigen achterban in het contact met de lokale politicus, zodat het duidelijk is dat je niet voor jezelf lobbyt maar voor meer mensen met een gezamenlijk belang.
Maarten Koning (D66) is raadslid en tevens plaatsvervangend voorzitter van de Utrechtse Gemeenteraad.